1 april 2007

Ja, de Chinezen hebben ook één april ontdekt, ze zijn nooit vies van een bijkomende feestdag op hun kalender en dus wordt hier nu ook op ‘gekkendag’ gefopt. Uitkijken…
Op de universiteit is het meest opvallend de opstoot van job-zoeken-koorts bij de laatstejaars. Studenten blijven bij trosjes weg uit de klas, voor ‘interviews’, ‘voor een maand terug naar hun thuisstad om een job te zoeken’, voorbereiding van één of ander bijkomend examen, …Mijn privé-lerares Chinees Liu Dan haalt dit jaar haar licentiaatsdiploma in de klassieke Chinese litteratuur; er is zo goed als geen vraag naar deze specialiteit; ze ging naar Beijing om deel te nemen aan het ingangsexamen voor een doctoraat: slaagkans ongeveer 10%. Ze zit in zak en as. Hoe kwam ze dan in deze specialiteit terecht? Wel, het Chinese systeem van officieel hoger onderwijs is gebaseerd op zware ingangsexamens; afhankelijk van hun beste vakken kunnen de student dan in een bepaalde faculteit beginnen; klinkt mooi, maar alleen de beste studenten halen resultaten die goed genoeg zijn om een brede keuze te laten, de anderen komen in minder competitieve vakken terecht, willen of niet. Ik ken zo ook nog twee studenten lichamelijke opvoeding die helemaal geen zin hebben om turnleraar of sportcoach te worden; allebei zoeken ze een uitweg in de zelfstudie van Engels om in een meer commerciële richting te geraken.
Volgens iedereen, ook de media, is de situatie voor afgestudeerden snel aan het verslechteren; elk jaar komen er nieuwe universiteiten bij; tien jaar geleden hing China op wereldvlak achteraan volgens het aantal studenten in het hoger onderwijs, doortastende regeringsmaatregelen maken dat het binnenkort wel aan de spits zou kunnen staan! Gediplomeerden maken hier voor het eerst kennis met de bij ons zo gekende fenomenen: onderbetaalde of onbetaalde eindeloos durende stages, maanden werk zoeken, (tijdelijke) jobs onder het niveau van hun diploma,…In m’n laatstejaars klassen- pech voor mij, dat zijn juist de groepen van zestig- is zowat één derde van de studenten gemotiveerd om er iets uit te halen, de overigen troepen samen op de achterste banken met hun gedachten overduidelijk elders.
Deze week was er ook voor het eerst dit jaar een vergadering met de buitenlandse leerkrachten en het leidinggevend kader van de faculteit. Nu, de helft van de leraren en het kader had blijkbaar wat anders te doen, dus zo dringend zal het wel niet ervaren zijn. Er is een stoelendans aan de leiding gebeurd, we hebben allemaal een nadere rechstreekse baas en dit is dus de kans om kennis te maken – mijn bazin liet helaas verstek gaan. Verder worden we eraan herinnerd dat de faculteit vorig jaar een slecht rapport haalde, en we strikter moeten zijn met de papieren en de regels: enkele minuten vóór tijd in de klas zijn, geen afwezigheden van studenten aanvaarden zonder schriftelijk attest en de les niet afsluiten voor de bel terug rinkelt; rond half april mogen we echte inspectie verwachten, naar het schijnt komen die niet binnen bij de buitenlandse leerkrachten, er wordt alleen naar de aanwezigheid gekeken. De discussie rond het puntensysteem is hilarisch; de vakken die buitenlanders geven zijn bijna uitsluitend ‘zonder eindexamen’; dus punten geven op één of andere vorm van ‘dagelijks werk’; hoe dat moet gebeuren staat zo te zien niet op papier, elke verantwoordelijke en elke leraar heeft zo zijn eigen ideeën met resultaten die nogal kunnen uiteenlopen. Mijn Britse collega vindt dat het echt op papier moet staan, anders is het niet fair tegenover de studenten ; ze wordt vriendelijk bedankt voor haar voorstel dat zal in overweging genomen worden, maar nog niet voor deze keer; iets veranderen in een onderwijssysteem is immers niet zo simpel.
De lessen eindigen op 15 juni, daarna zijn de Chinese leraars nog drie weken bezig met te assisteren bij allerlei officiële examens, de buitenlanders worden verondersteld gedurende een mini-cyclus van drie weken nog wat speciale educatieve activiteiten te organiseren, conferenties en dergelijke. Ik dring aan op wat meer uitleg, om tot het besluit te komen dat van mij na 15 juni niet echt nog iets verwacht wordt.

Terwijl in de lotusvijver de laatste ijsbrokken drijven – na een maand dooi!- werden we gisteren getracteerd op de uitlopers van de eerste zandstorm van de lente; de lucht had een bruinachtige kleur zoals ik nog nooit gezien had; tegen de middag was het over, onze fietsen die buiten stonden zaten onder een laag stof, maar binnen (juist poetsdag!) viel het goed mee. Elders was het wel écht zandstorm: in Beijing melden de media een toestroom van patiënten met ademhalingsproblemen in de klinieken. Lieve heeft hier nu al last vast constante druipneus. Het belooft deze lente (en zomer) nog erg te worden met de zandstormen, zegt de weerdienst; de winter was immers veel te warm en te droog. Volgens mijn Chinese vrienden hier heeft de lente naast zandstormen ook nogal wat gewone stormen in petto maar valt de regen mee.

Vrijdagavond: we zijn uitgenodigd op de soirée francophone in het chalet suisse, chez Heidi. Het is een gelegenheid om Lieve voor te stellen aan de bonte fauna franstalige buitenlanders, het duurt niet lang voor ze de ster van de avond is: een echte artiste in ons midden, en wat voor één. Organisatrice Ni Yan, een echte Chinese maar nooit verlegen voor een kwinkslag vind dat ik echt een ‘coup de chance’ gerealiseerd heb door aan zo een vrouw te geraken. De directeur van Michelin in Shenyang is er ook, ze zijn van plan hun fabriek hier uit te breiden, het wordt de grootste bandenfabriek ter wereld. Exotisch is de handelsvertegenwoordiger bij het Japanse consulaat; een Japanner die tien jaar in Parijs studeerde en verbleef; een heel bijzondere combinatie; hij nodigt Lieve uit om eens te komen kijken naar de kunstwerken in zijn consulaat. De plaatselijke directeur van het Comité France-Chine is dan weer een Parijzenaar die al twintig jaar in China rondhangt, het is onduidelijk of hij zijn spleetogen al bij het vertrek had; we hebben het over onze plannen voor een Tibet reis, hij kent de regio als zijn broekzak en bezorgt ons het adres van een goed gespecializeerd reisbureau in Chengdu. Om tien uur is het feestje afgehandeld, wij blijven als laatsten tot elf uur nog wat eten samen met mijn Libanees-Canadese collega Michael. Buiten ons groepje Franstaligen is er de hele avond welgeteld één koppel binnengekomen om te eten; wordt dit het het zoveelste buitenlandse etablissement dat zijn deuren moet sluiten bij gebrek aan publiek? De eigenaar van het chalet is overigens ook een wat eigenaardig figuur: immobiliënagent in Lausanne; één keer per maand komt hij een dag of tien naar hier om te zien hoe de zaken draaien, de rest laat hij over aan zijn Chinese assistente Ellen.
En ja, er is nog een resultaat van het franstalig feestje. Franky gaat naar de Olympische Spelen! Op de valreep verneem ik dat Beijing buitenlandse vrijwilligers ronselt om bezoekers en athleten te begeleiden tijdens de Olympische spelen in de zomer van 2008. Een weekje gratis verblijf in Beijing met gratis toegang tot de Olympische activiteiten; ik heb me meteen ingeschreven, volgens onze Franse experten maken wij Vlamingen met parate kennis van drie vier talen een zeer grote kans…Wie nog mocht geïnteresseerd zijn om mee te gaan….ONMIDDELLIJK LATEN WETEN, in theorie sluiten de inschrijvingen vandaag maar daar kan ik voor wie nog snel reageert met wat guangxi wel een mouw aan passen.

Gisteravond waren we voor het eerst uitgenodigd op het appartement van mijn Chinese vriend-leraar Yang. Hij zou ons laten proeven van zijn ‘cooking technology’.
Zo een appartement voor de Chinese ongehuwde leraren aan de universiteit heeft twee slaapkamers, een eetruimte en een keukentje, en ze wonen er normaal met zijn vieren. Yang heeft zo te zien zijn kamer wat opgeruimd voor het hoge bezoek, de rest van het appartement valt in de kategorie ‘vrijgezellenflat’. Het gesloten balkon moet een soort recuperatieruimte van oud plastiek, glas en papier zijn: een contrasterend beeld met het knappe, splinternieuwe appartement. We hebben we in zijn kamer juist plaats genoeg om te eten met vieren. Eerst wilde hij met zessen eten, gelukkig voor hem en ons had zijn vriend en collega Bill wat anders te doen, en was mijn zwarte Amerikaanse collega Jim onbereikbaar…We hadden al enkele telefonische consultaties gehouden over wat er op het menu moest staan, hij vroeg ons hoeveel vlees hij nodig heeft voor zes personen, of hij dat klaar kan krijgen op één enkel electrisch kookvuurtje, enz.. Gisteren namiddag kreeg ik dan nog maar een telefoontje, hij had mijn hulp nodig om inkopen te gaan doen! Dat was wat moeilijk, ik zat met Lieve in de stad. Precies om halfzeven melden we ons aan de poort van zijn campus, we weten immers niet precies waar hij woont; geen Yang te zien, hij komt er tien minuten te laat aangehold. Onderweg naar zijn flat moeten we ook nog iets gaan kopen om te drinken bij het eten (we prijzen ons gelukkig omdat we een ananas als dessert meegebracht hebben).Nauwelijks in het appartement installeert Yang ons in zijn kamer en holt er terug van door; een kwartier later komt hij af met vier plastieken eetkommen, geleend van het universitaire restaurant. De aap komt pas uit de mouw wanner het eten opgediend wordt: Yang was maar rond vijf uur aan de voorbereidingen begonnen, had op de nabije groente- en vleesmarkt een gemeenschappelijke vriendin Bo ontmoet, en haar uitgenodigd om mee te eten; ze waren maar om na zes uur op zijn flat toegekomen; het vervolg kan een goeie sexist wel raden….het meisje stond achter de kookpot: ze kon er niet om lachten want de meisjes zelf zijn hier nochtans erg vrijgevochten! Maar wij hadden wellicht geluk, ik geloof nooit dat Yang’s ‘cooking technology’ in staat zou geweest zijn de lekkere vleesschotel en groenteschotel in zo een korte tijd klaar te krijgen. Het wordt nog een toffe avond, rond negen uur – voor de Chinezen, ook de jongeren, al héél laat- trekken Lieve en Bo die het goed samen kunnen vinden naar huis, ik mag nog wat achter blijven om Yang te helpen met het ontraadselen van teksten technisch Engels die hij deze week moet doceren. Lieve gebruikt Bo’s kennis van Engels om met haar naar het badhuis te gaan en te onderhandelen over een zwemabonnement. In principe een goed idee ware het niet dat ze 90 euro voor 50 zwembeurten betaalt, een half jaar geldig maar dat ze vergeet dat we straks drie maanden niet aanwezig zijn! Dit zal haar meer kosten dan de normale prijs van 2à3 euro per zwembeurt… tenzij ze dagelijks komt zwemmen!